بهترین زمان برای ارتودنسی

بهترین سن برای ارتودنسی بین 10 تا 14 سال می باشد. در این سن سر و دهان کودک در حال رشد می باشد و به همین دلیل ردیف کردن دندان ها راحت تر است ولی امکان ارتودنسی در هر سنی وجود دارد. امروزه ارتودنسی بزرگسالان مورد توجه  علاقه مندان قرار گرفته است.

ارتودنسی ثابت یا متحرک

ارتودنسی به دو صورت ثابت و متحرک انجام می گیرد. انتخاب هر کدام بسته به شرایط بیمار و نظر ارتودنتیست دارد. در ارتودنسی ثابت بیمار نمی‌تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج سازد، بر خلاف ارتودنسی متحرک که بیمار معمولا هنگام غذا خوردن دستگاه را در می‌آورد. در ارتودنسی با دستگاه ثابت، براکت ها بر روی دندان ها چسبانده شدهه و ثابت می مانند. ولی در ارتودنسی متحرک، بیمار هر زمانی که بخواهد می تواند براکت ها را گذاشته و بردارد. نمی توان گفت کدام یکی از این روش ها بهتر از دیگری میی باشد زیرا هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. اکثر ارتودنتیست ها پیشنهاد استفاده از ارتودنسی ثابت را دارند زیرا از آن به عنوان روشی دقیق تر و مطمئن تر یاد می کنند. ازز مزیت هایی که ارتودنسی متحرک دارد برداشتن آنها هنگام غذا خوردن است که باعث می شود بیمار به راحتی غذای مورد علاقه  ی خود را نوش جان کند.

ارتودنسی متحرک یا برای حرکات جزئی دندان ها استفاده می شود و یا برای برطرف کردن مشکلات فکی ( عقب بودن فک پایین یا بالا). از این روش فقط زمانی می توان استفاده کرد که بی نظمی دندان ها زیاد نباشد. این نوع درمان هم می تواند همراه ارتودنسی ثابت مورد استفاده قرار بگیرد و هم به صورت مستقل و تنها. امکان اینکه در روزز  های اول استفاده از این درمان، بیمار با مشکل تکلم روبرو شود زیاد است ولی بعد از گذشت چند روز این مشکل برطرف می شود.

رایج ترین درمان ارتودنسی، استفاده از براکت ها

استفاده از ارتودنسی ثابت رایج تر از نوع متحرک می باشد که خود شامل سه نوع می باشد: فلزی، شفاف یا سرامیکی و لینگوال

براکت ها  که از سیم ها و کش های مخصوص ساخته شده اند، به آرامی دندان ها را در مسیر درست حرکت می دهند. براکت های جنس های مختلفی دارند از جمله فلزی و سرامیکی که به سطح جلوی دندان ها وصل می شوند. ارتودنسی لینگوال نیز نوع  دیگری هستند که به پشت دندان ها متصل می شوند که قابل رویت نیستند ولی تمیز کردن آنها سخت تر است.

انواع  براکت های ارتودنسی

براکت های فلزی 

از براکت ها در ارتودنسی ثابت استفاده می شود که انوع مختلفی دارد. براکت های فلزی رایج ترین نوع درمان بوده و همه متخصصان ارتودنسی شرایط انجام این درمان را دارند. در این نوع درمان براکت ها به دندان ها چسبیده می شوند. براکت های فلزی می توانند به رنگ نقره ای یا طلایی نیز باشند. این نوع براکت ها استحکام و استقامت بالاییی دارند. مدتی طول می کشد تا بیمار به این براکت ها عادت کند زیرا امکان دارد لثه ها، هنگام وصل کردن آن ها اندکی اذیت شود ولی کم کم لثه و گونه ی بیمار به این براکت ها عادت می کند. بیشتر براکت های فلزی توسط نوار های پلاستیکی به نام لیگاتور به دندان ها متصل شده و براکت ها و قوس ها را متصل به هم نگه می دارد. لیگاتور ها رنگ های مختلفی دارند.

مراقبت از براکتهای فلزی

بعد از اینکه براکت های فلزی به دندان های شما متصل شد، باید مراقبت های لازم را برای موفقیت درمان اعمال کنید. یک سری از عادت های غذایی خود را در دو سالی که تحت درمان هستید باید تغییر دهید. از خوردن گوشت ها و سبزیجات سفت و هر چیز شبیه آنها باید خودداری کنید. از جویدن هر آنچه که امکان دارد به براکت ها بچسبد خودداری کنید. خوردن چیپس، پفک و هر چیز تردی که می تواند به براکت ها آسیب بزند خودداری کنید. به جای اینکه میوه هایی مثل سیب را گاز بزنید، آنها را به تکه های کوچک تقسیم کرده و سپس میل کنید. استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن براکت های فلزی اندکی سخت است و به همین دلیل دستگاهی مخصوص طراحی شده است که به وسیله فشار آب براکت ها را تمیز می کند.

براکت های سرامیکی

براکت های سرامیکی به اندازه براکت های فلزی در دهان مشخص نیستند. این نوع براکتها در مقایسه با انواع فلزی خود اندکی گران تر هستند ولی ظاهر زیبایی دارند. افرادی که دوست ندارند از براکت های فلزی استفاده کنند و به همین دلیل سراغ ارتودنسی نمی روند، می توانند از این نوع براکت ها که زیاد قابل رویت نیستند، استفاده کنند.

براکت های سرامیکی  اندازه و شکلی شبیه براکتهای فلزی دارند ولی با رنگی شفاف یا همرنگ دندان.

مزایای استفاده از براکت های سرامیکی

یکی از بزرگترین مزایای استفاده از این نوع براکت ها، مشخص نبودن آنها می باشد. خود براکت های سرامیکی تغییر رنگ نمی دهند ولی در صورتی که بیمار سیگاری بوده و یا مصرف چای و قهوه ی بالایی داشته باشد، رنگ کش هایی که سیم ارتودنسی را روی این نوع براکت ها نگه می دارند و معمولا سفید و شفاف هستند تغییر خواهد کرد. البتهه  این کش ها معمولا ماهیانه عوض می شوند. ولی باید به این نکته اشاره کرد که رنگ خود براکت های سرامیکی  تغییر نمی کند.

معایب استفاده از براکت های سرامیکی

همه می دانند که سرامیک شبیه شیشه بوده و بسیار شکننده است، به همین دلیل براکت های سرامیکی در مقایسه با براکت های فلزی تحمل کمتری داشته و به مراقبت بیشتری نیاز دارند. هر ضربه ی کوچکی می توانند موجب شکستن آنها شود. بیمارانی که از این نوع براکت های استفاده می کنند باید هنگام غذا خوردن و انتخاب مواد غذایی مصرفی بیشتر دقت کنند. علت دیگری که برخی از بیماران ترجیح می دهند از براکت های فلزی به جای سرامیکی استفاده کنند، قیمت آنها می باشد. براکت های سرامیکی نسبت به انواع فلزی خود گران تر می باشند. تفاوت دیگری که این نوع براکت ها با انواع فلزی دارند طول درمان نسبتا طولانی تر آن ها می باشد. از آنجایی که این نوع براکت ها شکننده و حساس می باشند، ارتودنتیست شما از نیروی کمتری استفاده می کند که همین موضوع باعث می شود دندان ها با سرعت کمتری حرکت کنند.

ارتودنسی لینگوال

ارتودنسی لینگوال ( ارتودنسی مخفی ) به پشت دندان ها متصل می شوند و به همین دلیل هنگامی که لبخند می زنید قابل رویت نیستند. ارتودنسی لینگوال در مقایسه با براکت های معمول گرانتر می باشند ولی از آنجایی که در دهان مشخص نیستند، طرفداران زیادی دارد. البته ارتودنتیست شما می تواند تشخیص دهد آیا شما می توانید از این نوع براکت ها استفاده کنید یا نه. این نوع براکت ها هنگام لبخند زدن اصلا مشخص نیستند مگر اینکه از نزدیک به دهان شما نگاه شود. ارتودنسی لینگوال در همه جا انجام  نمی شود و اکثر ارتودنتیست ها نیز این روش را پیشنهاد نمی کنند زیرا ناراحتی که برای بیمار ایجاد می کند زیاد است. به عبارتی می توان گفت تنها مزیت این نوع درمان زیبایی آن است وگر نه این پروسه هم برای بیمار و هم ارتودنتیست سخت می باشد.

پیشنهاداتی برای کوتاه کردن طول درمان ارتودنسی

- استفاده از ابزارهای مخصوصی که برای براکت ها طراحی شده اند مثل مسواک های بین دندانی، نخ دندان مخصوص و مسواک ها برقی
- بعد از هر وعده غذایی، با مسواک مخصوص و خمیر دندان حاوی فلوراید و نخ دندان، دندان های خود را به دقت تمیز کنید.
- از دهان شویه های ضد عفونی کننده استفاده کنید.

حفاظت از براکت ها

- اگر عادت دارید ناخن هایتان را بخورید، حتما باید سعی کنید آن را ترک کنید
- اگر عادت دارید هر وسیله ای که دستتان است مثل مداد یا خودکار را داخل دهانتان گذاشته و بجویید، برای درمان موفق ارتودنسی حتما باید این عادت را نیز ترک کنید
- از خوردن غذاهای سفت و چسبنده مثل بعضی از شکلات ها خودداری کنید

مراقبت بعد از ارتودنسی، نقش حیاتی در گرفتن بهترین نتیجه

بین براکت ها فاصله ی بسیار اندکی وجود دارد که باعث می شود بعد از خوردن غذا، پلاکت ها به راحتی گیر کنند که همین موضوع در طول زمان باعث پوسیدگی دندان، بیماری های لثه، افتادن لکه و نقطه های سفید روی دندان می شود. به همین دلیل مسواک زدن و استفاده از نخ دندان بعد از صرف هر وعده غذایی اهمیت بسیار بالایی دارد. میزان موفقیت درمان ارتودنسی به نحوه مراقبت شما بستگی دارد. در صورتی که مراقبت های لازم را به درستی انجام داده و به مشورت های متخصص ارتودنسی به خوبی عمل کرده باشید، می توانید از موفقیت این درمان مطمئن باشید.

نوع دیگر ارتودنسی، دستگاه متحرک

ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین) این نوع درمان نامرئی بوده و به صورت قالب در دهان شما قرار می گیرند و به راحتی هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان قابل برداشتن هستند. در این روش نیازی به براکت و سیم نیست. در این نوع درمان از پلاک هایی استفاده می شود که توسط تکنولوژی رایانه ای ساخته شده اند. هنگامی که این پلاک های متحرک در داخل دهانتان قرار دارد، از خوردن غذا های سفت، نوشیدن چای و قهوه و سیگار کشیدن خودداری کنید زیرا این پلاک ها تغییر رنگ می دهند. اگر از این نوع درمان استفاده می کنید خیلی باید مراقب باشید زیرا در صورت شکسته شدن یا تغییر شکل دادن پلاک ها، روند درمان با مشکل مواجه خواهد شد.

مزایای استفاده از ارتودنسی نامرئی

- قابل رویت نیستند
- هنگام غذا خوردن و یا مسواک زدن برداشته می شوند
- در ساخت آنها از تکنولوژی سه بعدی رایانه ای استفاده شده است
- به دندان های شما آسیب نمی زنند

معایب استفاده از ارتودنسی نامرئی

- قیمت ارتودنسی نامرئی در مقایسه با بقیه درمان های ارتودنسی گران تر است
- طول درمان این روش با روش براکت های فلزی یکسان است
- این نوع درمان برای همه بیماران استفاده نمی شود

مثل همه درمان های دیگر همکاری بیمار برای گرفتن نتیجه مطلوب بسیار حائز اهمیت می باشد. اگر می خواهید ارتودنسی موفقی داشته باشید، فرقی نمی کند ثابت یا متحرک، باید مراقبت های لازم را به درستی انجام داده و مشورت های متخصص ارتودنسی را اعمال کنید.