ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت

منظور از ارتودنسی ثابت این است که بیمار نمی تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج نماید. در دستگاه ارتودنسی ثابت اجزا به صورت نگین هایی برروی دندان چسبانده شده و ثابت می گردند. این نگین ها اصطلاحاً براکت نام دارند و یک سیم از بین این براکتها گذرانده می شود که با کش های ظریفی که به دور براکت ها انداخته می شود(و می توانند رنگی باشند) در جای خود ثابت می شوند. این کشها هر جلسه تعویض می شوند ولی سیم ها ممکن است هر جلسه عوض نشود و براکت ها هم که تا پایان درمان باقی می مانند. این روش درمانی برخلاف درمان های متحرک، تا حدی وابسته به همکاری بیمار می باشد.

طول درمان ارتودنسی ثابت بین 8 تا 18 ماه می باشد ولی براساس نوع ناهنجاری بیمار و شدت مشکل ممکن است بیشتر هم بشود. بیمار در طول دوره ی درمانی ثابت نباید غذاهایی با قوام سفت مثل ته دیگ، بلال، میوه های هسته دار، زیتون و غیره را استفاده نماید. در غیر این صورت براکت از دندان جدا می شود که می بایست براکت جدیدی برای بیمار چسبانده شود که این امر می تواند باعث طولانی شدن زمان درمان و آسیب به دندان گردد. در این دوره بیمار از نظر بهداشت، به مراقبت های خاصی نیاز دارد تا از ایجاد تغییر رنگ و پوسیدگی در دندان ها جلوگیری به عمل آید.

گاهی به دلیل عدم همخوانی اندازه ی فک ودندان ها و یا وجود مشکل های فکی متوسط که امکان جفت شدن قابل قبول دندان ها را میسر نمی کند (وقتی بیمار بعد از بلوغ مراجعه کرده و امکان اصلاح روابط فکی نیست و تمایل به جراحی نیز وجود ندارد)،باید از دندانهای دائمی بیمار کشیده شود.

معمولاً دو دندان آسیای کوچک بالا یا چهار دندان آسیای کوچک بالا و پایین کشیده می شوند. البته بسته به شرایط ممکن است دندان های دیگر از جمله یک دندان ثنایا (دندان جلو) پایین کشیده شود؛ اما به عنوان یک قانون هرگز نباید دندان های نیش کشیده شوند (حتی اگر کاملاً بیرون زده باشد باید دندان پشتی کشیده شود و دندان نیش به جای خود حرکت داده شود)

فواصل ایجاد شده در اثر کشیدن دندان ها با حرکت سایر دندان ها در پایان درمان به طور کامل بسته شده و بیمار هیچ مشکلی از نظر زیبایی، جویدن و یا تکلم نخواهد داشت. گاهی بعد از کشیدن دندان های گفته شده و حرکت سایر دندان ها، فضا برای رویش دندان های عقلی که در مسیر رویشی مناسبی باشند، مهیا میشود؛ بنابراین اگر تصمیم به درمان ارتودنسی دارید در کشیدن دندان های عقل خود عجله نکنید مگر اینکه دکتر متخصص ارتودنسی تجویز کند.

ارتودنسی ثابت چیست

ارتودنسی ثابت شامل یک سری براکت های شفاف یا سرامیکی (نامرئی) و یا براکت های فلزی می باشند که هر کدام از این براکت ها روی دندان چسبانده میشود و تا آخر درمان روی دندان ها ثابت هستند.
هنگام مشاوره دکتر به شما گزینه انتخابی را توضیح می دهند که کدام درمان برای شما مناسب تر است. بسیاری از مردم فکر میکنند ارتودنسی محدود به سنین کوچک است در صورتی که ارتودنسی با روش های نوین و پیشرفته امروزه محدودیت سنی ندارد. ارتودنسی ثابت از جمله مزایایی که دارد سبب صاف شدن و مرتب شدن دندان ها و طرح لبخند ی ایده آل و سفیدتر شدن و تمیز تر شدن دندان ها میشود همچنین احتمال بیماری های لثه را نیز کاهش می دهد .بسیاری از مردم به این باورند که ارتودنسی ثابت برگشت پذیر است در صورتی که باید گفت ارتودنسی اگر توسط متخصص ارتودنس ماهر و باتجربه انجام شود نه تنها برگشت پذیر نیست بلکه ١٠٠٪‏ دندان ها سر جای خود قرار گرفته اند و یک متخصص ارتودنسی به راحتی آن را کنترل میکند. مدت زماندرمان ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی توضیح داده میشود که معمولا اکثر بیماران بین ١٢تا ١٥٥ ماه به درمان خود  خاتمه میدهند. پیگیری شما برای ملاقات های ماهانه و مراجعه شما سروقت تعیین شده و مراقبت و توصیه های آموزش و بهداشت دهان و دندان به بهترین نتیجه ارتودنسی ثابت شما را کاملا راضی خواهد کرد و بهترین نتیجه و بهترین طرح لبخند را خواهید گرفت.

ارتودنسی

روش های زیادی برای درمان نامرتبی دندانها وجود دارد که ارتودنسی ثابت یکی از آن روش ها می باشد.ارتودنسی روشی برای نامرتبی دندان ها است که امروزه روش عای پیشرفته و نوینی در درمان ناهنجاری دندانی و فکی وجود دارد. ارتودنسی در تهران پیشرفت زیادی کرده است  که متخصص ارتودنسی زیادی در تهران در تمام نقاط ارتودنسی انجام می دهند برای انجام ارتودنسی بهتر است به یک متخصص ارتودنسی مراجعه شود چون دندانپزشک عمومی تخصص کافی را برای تشخیص ارتودنسی بهتر و برتر را ندارد و ممکن است مشکل ارتودنسی شما و ناهنجاری دندانی و فکی برطرف نشود و در آخر درمان ارتودنسی ناراضی باشید اما با مراجعه به یک متخصص ارتودنسی ماهر و باتجربه میشود اطمینان و اعتماد کامل داشت که به طرح لبخند ی ایده آل خواهید رسید.ارتودنسی علاوه بر مرتب کردن دندان ها طرح لبخند و فرم کلی صورت را هم تغییر می دهد .ارتودنسی در تهران توسط متخصص ارتودنسی که رتبه برتر و اول را نیز دارند هم انجام میشود .برای انجام ارتودنسی لازم است در مورد پزشک انتخابی خود و اطمینان از تخصص پزشک تمامی گالری عکس های قبل و بعد از درمان ارتودنسی متخصص ارتودنسی خود را ببینید 
ارتودنسی به روش دیمون و ارتودنسی نامرئی و ارتودنسی لینگوآل جزء روش های جدید ارتودنسی محسوب می شوند که هزینه ارتودنسی آنها با هزینه ارتودنسی ثابت برای جراحی فک بالا و پایین متفاوت است

ذکر این نکته نیز مهم است که باید بدانید که کشیدن دندان عقل باعث مرتب شدن دندان های جلو نشده و از فضای دندان عقل نمی توان برای منظم کردن دندان های نیش و قدامی استفاده کرد. برای همین گاهی علاوه بر کشیدن دندان های عقل با مسیر رویشی نامناسب باید دندان های آسیای کوچک را نیز برای منظم کردن سایر دندان ها کشید. به شرط وجود سلامت لثه ها و بافت های نگه دارنده ی دندان ها امکان حرکت دندان ها با ارتودنسی ثابت در هر سنی وجود دارد. گرچه با افزایش سن مختصری سرعت حرکت دندان ها کاهش می یابد. ولی به عنوان یک قانون کلی بهتر است بیمار قبل از بلوغ ویزیت شود تا بتوان از رشد فکین در جهت رفع ناهنجاری ها کمک گرفت. ارتودنسی ثابت به دلیل پیچیدگی و نیاز به ظرافت کاری بالاتر، طولانی بودن مدت درمان، در دوره ی دندانپزشکی عمومی آموزش داده نمی شود و آموزش آن فقط در دوره ی تخصصی ارتودنسی انجام می شود. بنابراین بایستی برای درمان با ارتودنسی ثابت فقط به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد .

انواع دستگاه های ارتودنسی

دستگاههای ارتودنسی شامل دو شکل کلی ارتودنسی ثابت و متحرک می باشند که بسته به نوع مشکل بیمار یکی از آنها یا هردو بکار می رود . وجه تسمیه این دستگاهها بر مبنای قابلیت جابجایی آنها توسط بیمار است. در دستگاه ارتودنسی ثابت اجزاء به صورت نگین هایی بر روی دندان چسبانده شده و ثابت می گردند. در حالی که دستگاههای متحرک ساختارهای پلاستیکی شکلی هستند که توسط خود بیمار گذاشته و برداشته می شوند.
یکی از سوالات رایج از سوی بیماران این است که ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟ پاسخ این است که هر کدام اینها کاربرد، مزایا و  معایب خود را دارند. به عنوان مثال برای درمان های هدایت رشد فک که در طول دوره رشد بیماران صورت می گیرد ارتودنسی ثابت تقریبا" کمکی نمی تواند بکند و باید از دستگاههای متحرک بهره برد. از سویی ردیف کردن دندانها به صورت دقیق و با رعایت جزئیات تنها توسط ارتودنسی ثابت محقق می گردد. 
از مهمترین مزایای ارتودنسی ثابت، کاهش نیاز به همکاری بیمار در خصوص گذاشتن مرتب دستگاه می باشد و البته اینکه نیروی وارده به دندانها در سه بعد فضایی قابل تنظیم می باشد. مهمترین عیب دستگاههای ارتودنسی ثابت، لزوم دقت بالای بیمار در امر رعایت بهداشت دهان و دندانها می باشد زیرا حضور ارتودنسی ثابت داخل دهان روند معمول مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را مختل می کند.
مهترین مزیت ارتودنسی متحرک امکان راحت تر رعایت بهداشت دهان در قیاس با ارتودنسی ثابت است. به گونه ای که حین غذا خوردن و مسواک زدن بیمار می تواند پلاک یا دستگاه متحرک خود را بردارد. همین نکته مهمترین عیب دستگاههای متحرک را نیز رقم می زند. به این مفهوم که به دلیل قابلیت گذاشتن و برداشتن از سوی بیمار، نیاز به همکاری بالای بیمار در استفاده مرتب دارد.

دستگاههای ارتودنسی با عنوان اجسامی خارجی داخل دهان قرار می گیرند و بیمار می  بایست زندگی جدیدی را با آنها آغاز کند. نحوه رعایت بهداشت با حالت عادی تفاوت دارد. نحوه غدا خوردن بیمار ارتودنسی نیز باید حساب شده باشد. ناراحتی هایی ممکن است در خلال درمان از بابت دستگاههای ارتودنسی رخ دهد که آنها هم مستلزم رعایت ملاحظات خاص از سوی بیمار می باشد. در این بخش، اصول استفاده و مشکلات مربوط به دستگاههای ارتودنسی متحرک شامل پلاک، هدگیر و ... و نکات مرتبط با ارتودنسی ثابت را مورد بررسی  قرار می دهیم . مشکلات روز های نخست ارتودنسی و مشکلات حین درمان ارتودنسی بطور جداگانه در این بخش توضیح داده شده اند.پس از آنکه ناهنجاری دندانی و یا فکی به کمک دستگاه های ارتودنسی برطرف گردید، کار شما با ارتودنتیست تمام نمی شود. بلکه پس از برداشته شدن دستگاه های ارتودنسی مرحله  بعدی درمان شما که شامل حفظ نتایج بدست آمده می باشد آغاز می گردد. به این مرحله درریتنشن (Retention) گفته می شود. بدین منظور بایستی از دستگاه هایی با عنواننگهدارنده یا ریتینر ارتودنسی استفاده نمایید. بدیهی است، عدم موفقیت در رعایت  دستورالعمل استفاده از این دستگاه ها منجر به بهم خوردن مجدد نظم دندانی فکی و برگشت مشکل ارتودنسی خواهد گردید. دستگاه های نگهدارنده به دو شکل کلی متحرک و ثابت موجود می باشند که در قسمت بعد به آن می پردازیم. نکته مهم دیگر پس از پایان درمان ارتودنسی، تصمیم گیری در مورد دندان های عقل است. اگر دندان های عقل فضای کافی برای رویش  نداشته باشند، ممکن است زمینه را برای بهم ریختن مجدد دندانها فراهم کنند. در این صورت باید با مشورت دندانپزشک ارتودنتیست خود و در زمان مناسب نسبت به کشیدن آنها اقدام نمایید.

ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک؟

این باور در میان مردم هست که ارتودنسی ثابت از متحرک بهتر است و البته این موضوع تا حدی درست است. وسایل ثابت در منظم کردن دندان‌ها دقت بیشتری دارد. به همین دلیل، وقتی به بیمار درمان با وسیله متحرک (پلاک) تجویز می‌کنیم، بسیاری از بیماران یا والدین می‌پرسند: «پلاک چه فایده‌ای دارد؟» در اینجا تلاش می‌کنم به برخی کابردها،، محاسن و معایب پلاک‌ها اشاره کنم...

خوبی ارتودنسی متحرک این است که بیمار می‌تواند پلاک را در صورت بروز مشکل خارج نماید. دیگر اینکه برداشتن پلاک امکان رعایت بهتر بهداشت را فراهم می‌کند. برعکس، در ارتودنسی ثابت چنین امکانی وجود ندارد یعنی بیمار قادر به خارج کردن آنها نبوده و تمیز کردن آنها و دندان‌ها دشوارتر است. امکان برداشتن پلاک می‌تواند در عین حال یک عیب باشد. خارج کردن پلاک توسط بیماران کودک و نوجوان یا آنها که انگیزه کم و همکاری ضعیف دارند به راحتی امکان‌پذیر است. اگر بیمار پلاک را بدون هماهنگی با پزشک و خارج از برنامه از دهان خارج نماید اثر آن به شدت کاهش می‌یابد.
نکته دیگر در مورد ارتودنسی ثابت این است که این وسایل معمولا روی دندان‌های دایمی ‌قرار می‌گیرند و کمتر روی دندان‌های شیری به کار می‌روند. در نتیجه برای سنین پایین‌تر اغلب ناگزیر به استفاده از پلاک خواهیم بود. همچنین، با توجه به اینکه پلاک‌ها با سایر بافت‌های دهان به غیر از دندان‌ها در تماس هستند، احتمال ایجاد تغییر در دیگر بافت‌ها (مثلا استخوان) بیشتر می‌تواند باشد ولی ارتودنسی ثابت تنها با دندان‌ها تماس دارند و بیشتر انتظار جابه‌جایی دندان‌ها را داریم. 
پلاک‌ها در این موارد کاربرد بیشتری دارند: 
۱) زمانی که بهداشت بیمار ضعیف اما همکاری خوب است.
۲) زمانی که تغییر و تاثیر روی استخوان‌های فک مهم‌تر و مقدم بر تغییرات دندانی باشد.
۳) زمانی که درمان ارتودنسی باید در حضور دندان‌های شیری آغاز شود.

میزان موفقیت ارتودنسی

موفقیت در استفاده از این روش درمانی بستگی به میزان مهارت پزشک ارتودنسی و جدیت و کمک بیمار و والدین دارد. در این رابطه مهم است که بطور منظم از وضعیت بیمار مراقبت شود و تمام راهنمایی های ارائه شده توسط پزشک مورد توجه قرار گیرد. موفقیت این روش درمانی همچنین بستگی به تعهدات و مراقبت های ارتودنسی بیمار دارد. هنگام استفاده از این روش  درمانی برای کودکان بسیار مهم است که والدین مراقبت کافی را در این زمینه داشته باشند تا به این ترتیب بتوان به نتایج مطلوب دست پیدا کرد.

عوارض

در صورتی که دندان های شما پس از استفاده این روش درمانی مناسب به نظر نرسند، می توانند دچار آسیب شوند. لوازم ارتودنسی به خودی خود نمی توانند باعث ایجاد آسیب شوند، اما تمیز کردن ضعیف آنها و استفاده زیاد از مواد غذایی شیرین و نوشیدنی ها می تواند آسیب جدی به دندان ها وارد کند. براکت ها، سیم ها، و قیدها می توانند محل گیر افتادن مواد غذایی باشند و به این ترتیب باعث شوند پلاک های بیشتری در مقایسه با حالت عادی بر روی دندان ها ایجاد شود. به همین خاطر لازم است دندان ها و لوازم ارتودنسی به کار رفته در دهان با دقت زیاد و بطور منظم تمیز شوند.

هزینه و قیمت ارتودنسی

هزینه درمان‌های ارتودنسی بستگی به میزان مشکل و نوع ارتودنسی دندان دارد. در صورتیکه درمان‌های مرحله اول با  پلاک‌های متحرک انجام شود هزینه و قیمت این درمان کمتر خواهد بود، البته بسته به شدت مشکل و تعداد پلاک‌های مورد استفاده این هزینه سیم کشی دندان متفاوت خواهد بود.

ارتودنسی یک روش درمانی مناسب است که برای هر سنی به منظور رفع اشکالات دندان می تواند انجام شود. روش های جدیدی وجود دارد که می توان بدون متوجه شدن دیگران از این درمان استفاده کرد.

انواع ارتودنسی

دو نوع اصلی ارتودنسی برای افراد استفاده می شود که عبارت از ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک است.

ارتودنسی ثابت

 رایج ترین ابزاری است که توسط ارتودنتیست مورد استفاده قرار می گیرد ارتودنسی ثابت می باشد. از این روش زمانی استفاده می شود که دقت عمل برای پزشک اهمیت داشته باشد. هر چند در این حالت بیمار می تواند بطور عادی غذا بخورد، باید از مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها در هنگام استفاده از ارتودنسی ثابت اجتناب کرد. برای مثال نوشیدنی های حاوی کربونات، شیرینی سفت، یا تافی از مواردی است که فرد باید از مصرف آنها خودداری کند. افرادی که در فعالیت های ورزشی شرکت می کنند باید درباره این موضوع با پزشک خود صحبت کنند تا در صورت نیاز محافظ های لثه خاص برای استفاده فرد تجویز شود. همچنین ارتودنسی مخفی یک نوع از ارتونسی ها می باشد که در ادامه به بحث آن می پردازیم.

معمول ترین نوع ارتودنسی ثابت با استفاده از براکت ها به شرح زیر انجام می شود:

براکت ها  که از پلاک ها و یا سیم ها و قیدها تشکیل شده است. در این حالت قیدها بطور محکم در اطراف دندان ها بسته شده و برای محکم کردن ابزارهای ارتودنسی در محل خود استفاده می شوند. در ادامه از پلاک ارتودنسی معمولاً برای ایجاد اتصال  در جلوی دندان ها استفاده می شود. سیم ها به شکل یک کمان از پلاک ها رد شده و به قیدها محکم می شوند. با سفت شدن سیم های کمانی، دندان های فرد کشیده می شوند و به این ترتیب به سمت محل صحیح قرارگیری خود حرکت می کنند. لازم است که بیمار ماهی یک بار برای اصلاح وضعیت پلاک ها به مطب دندان پزشک مراجعه کند. دوره درمان در این حالت می تواند برای چند ماه تا چند سال ادامه داشته باشد. کودکان معمولاً ترجیح می دهند از پلاک های رنگی برای ارتودنسی دندان های خود استفاده کنند، در حالی که در انجام ارتودنسی بزرگسالان انواع روشن پلاک را ترجیح می دهند.

ارتودنسی متحرک

از این نوع ارتودنسی معمولاً برای درمان مشکلات جزئی همچون جلوگیری از مکیدن شست یا اصلاح انحراف کم دندان ها استفاده می شود. هنگام استفاده از این روش می توان لوازم ارتودنسی را برای تمیز کردن پس از غذا خوردن یا برای نخ دندان کشیدن از دهان خارج کرد. گاهی اوقات، ممکن است پزشک به بیمار توصیه کند در هنگام انجام فعالیت های خاص همچون نواختن یک ساز بادی یا دوچرخه سواری ارتودنسی متحرک را از دهان خود خارج کند.

ارتودنسی نامرئی

این ارتودنسی نامرئی از مواد پلاستیک شفاف و سخت برای صاف کردن دندان ها استفاده می کند. در این رابطه برای بیماران  مختلف از ارتودنسی های نسبتاً متفاوت استفاده می شود. هر مجموعه از این ارتودنسی برای دو هفته قبل از جایگزینی آن با مجموعه جدید استفاده می شود. این ارتودنسی از پلاستیک شفاف ساخته می شود و به همین خاطر تقریباً غیر قابل رویت است. به این ترتیب کسی متوجه نمی شود که شما از ارتودنسی برای صاف کردن دندان های خود استفاده می کنید. این نوع ارتودنسی می بایست برای 22 تا 23 ساعت در روز برای دستیابی به بهترین نتایج ممکن استفاده شود. این ر را می توان به سادگی برای غذا خوردن، نوشیدن، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهان خارج کرد. همچنین برای استفاده از این روش باید همه دندان های دائم بزرگسالی شما در آمده باشد. با موارد گفته شده تقبل هزینه ارتودنسی نامرئی منطقی به نظر می رسد .

انواع لوازم ارتودنسی

تمام لوازم ارتودنسی به شیوه مشابه عمل می کنند که در این شیوه فشار آرام و ثابت به دندان ها وارد می شود تا دندان ها به سمت محل مناسب خود حرکت کنند. اما چگونگی استفاده از این فشار در افراد و شرایط مختلف با توجه به نوآوری های ایجاد شده در سال های اخیر متفاوت است. برخی از لوازم جدیدتر و دارای قابلیت رویت کمتر به سهولت برای افراد بزرگسال و سبک زندگی آنها قابل استفاده است. انواع لوازم ارتودنسی به شرح زیر هستند:

براکت های فلزی قدیمی

در این حالت پلاک های فلزی کوچک به جلوی دندان بسته می شود و یک سیم از بین این پلاک ها رد شده و آنها را به یکدیگر متصل می کند. در نهایت این سیم کشی دندان به قید فلزی پیچیده شده دور دندان های آسیاب عقب دهان محکم می  شود.

براکت های روشن و شفاف

 به جای براکت ها و پلاک های فلزی که به شدت جلب توجه می کنند، می توان از انواع شفاف ساخته شده از مواد سرامیکی یا پلاستیکی یا ترکیبی از هر دوی آنها استفاده کرد. پلاکها در ارتودنسی سرامیکی به سختی دیده می شوند و فقط سیم نازکی که از آنها رد شده قابل مشاهده است. به هر حال این پلاک ها در مقایسه با براکت های فلزی به احتمال بیشتر دچار شکستگی می شوند.

تراز کننده های شفاف

 به عنوان یک جایگزین برای انواع ثابت لوازم ارتودنسی که در بالا اشاره شد، تراز کننده های شفاف متحرک هستند. در حقیقت این تراز کننده ها یک مجموعه پلاستیک شفاف سینی مانند هستند که دقیقاً روی دندان شما را می پوشانند. هر سینی یک بخش از مجموعه سینی هایی است که می تواند دندان شما را کمی از جای خود حرکت داده و به تدریج آن را در محل صحیح خود قرار دهد. این سینی ها با کمک متخصص ارتودنسی، نرم افزار تهیه می شوند که برای این کار لازم است یک مدل مجازی از گاز گرفتن شما شبیه سازی و تهیه شود.

براکت های زبانی

 این براکت های فلزی به پشت دندان شما (بخش داخل زبان) بسته می شوند و به همین خاطر امکان مشاهده آنها برای دیگران وجود ندارد. در حالت عادی از سمت خارجی دهان (طرف مثبت) برای جایگذاری براکت ها استفاده می شود. در صورتی که بخواهیم از سمت داخلی (طرف منفی) دهان برای این کار استفاده کنیم، جایگذاری براکت ها دشوارتر خواهد بود و به همین خاطر هزینه استفاده از این روش بیشتر از هزینه ارتودنسی دندان قدیمی و معمول است.